PSYCHOLOGICZNA OPIEKA PRENATALNA

Psychologia prenatalna jest stosunkowo nową dziedziną psychologii. Jej zasadniczym przedmiotem zainteresowania jest rozwój psychiczny dziecka w okresie prenatalnym, wpływ matki a szczególnie jej stan emocjonalny i przeżycia na rozwój dziecka, relacje pomiędzy ojcem a matką i ich oddziaływanie na dziecko w okresie ciąży, psychologiczne aspekty związane z przygotowaniem przyszłych rodziców do porodu, postawy rodziców wobec macierzyństwa i pełnienia ról rodzicielskich w kontekście wpływu na przebieg ciąży podejmowanych wobec niej działań.

Psychologia prenatalna i przedmiot jej zainteresowania wynika z podstawowego założenia, iż okres prenatalny stanowi kluczowy moment w zakresie kształtowania emocjonalności, osobowości, wzorców zachowań i nawyków. Obecność określonych hormonów w okresie prenatalnym warunkuje maskulinizację i feminizację mózgu co oznacza, iż już wtedy powstają podwaliny pod określone predyspozycje dotyczące późniejszych zachowań rodzicielskich, pielęgnacyjnych czy opiekuńczych.

Szacuje się, iż około 85% czynników ryzyka poważnych zaburzeń rozwojowych można przypisać wydarzeniom mającym miejsce właśnie w okresie prenatalnym. Większość z nich wynika głównie z zachowania i stylu życia matki.

To jakie matka przeżywa emocje, będąc w ciąży, będzie miało wpływ na względnie trwałe predyspozycje dziecka dotyczące wrażliwości i obaw lub śmiałości w zakresie wkroczenia w świat.

Badania prenatalne wskazują, iż już w trzecim miesiącu mózg dziecka wykazuje niepowtarzalną aktywność wskazującą na posiadanie indywidualnych cech osobniczych.

Ostatnie 3 miesiące ciąży to okres, w którym dziecko potrafi już rozróżniać bodźce a tym samym uczyć, się zapamiętywać, nabywać nawyki czy preferencje. Dziecko potrafi już wtedy przeżywać emocje takie jak stres czy zadowolenie.

Psychologia prenatalna – możliwości oddziaływania

Powyższe dane jednoznacznie wskazują, iż już w okresie prenatalnym możliwe jest nie tylko badanie rozwoju psychicznego dziecka ale jego świadome wspomaganie i oddziaływanie na nie. Do zasadniczych działań związanych z psychologią prenatalną należą:

• Kształtowanie obrazu siebie jako matki

• Akceptacja siebie i swojej roli

• Budowanie pozytywnych relacji z partnerem

• Budowanie konstruktywnych relacji z otoczeniem

• Kształtowanie pozytywnej postawy ojca wobec swojej roli i dziecka

• Kształtowanie komunikacji neurohormonalnej

• Aktywna komunikacja z dzieckiem

• Kształtowanie nawyków prozdrowotnych

• Stymulacja poznawcza dziecka

• Kształtowanie postaw i przygotowanie do porodu

• Przygotowanie do zmian w związku z narodzinami dziecka

• Nauka umiejętności radzenia sobie z emocjami i stresem.